M-Commerce

คาบ 7 : 21 ธ.ค. 53

          วันนี้อาจารย์พูดถึงการทำ M-Commerce หรือ การทำพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์บนอุปกรณ์เคลื่อนที่ (Mobile) ต่างๆ โดยมีเนื้อหาต่อไปนี้

Mobile Computing
          แรกเริ่มเดิมที Mobile Computing ถูกพัฒนาขึ้นมาเพื่อให้เด็กนักเรียนในชนบทของประเทศกำลังพัฒนาได้มีโอกาสใช้คอมพิวเตอร์ หลังจากนั้นจึงพัฒนามาอยู่ในกลุ่มของโทรศัพท์มือถือ เช่น iPhone (ซึ่งเคยออกสินค้าตัวเดียวกันนี้มาเมื่อ 10 ปีที่แล้ว แต่ไม่ประสบความสำเร็จเพราะผู้คนยังเข้าไม่ถึงเทคโนโลยีที่ล้ำหน้าขนาดนี้)

ทำไม M-Commerce ถึงสำคัญ??

• Ubiquity - สามารถเข้าได้ทุกหนทุกแห่ง ไปได้ทุกที่ มีความสะดวกมากขึ้น เพราะติดตัวเราตลอดเวลา
• Convenience - มีเครือข่ายให้เข้าได้ทุกที่ ไม่ต้องรอมีสายโทรศัพท์แล้วจึงสามารถเข้าเครือข่ายได้
• Instant Connectivity - สามารถเข้าถึง Internet, Intranet, other mobile device ได้อย่างรวดเร็ว
• Personalization - สามารถ customize ให้เป็นไปตามความต้องการ ความชอบของตนเองได้
• Localization of product & service - สามารถเอาข้อมูลมาเป็นข้อมูลส่วนตัวได้

ปัจจัยที่เป็นตัวขับเคลื่อนหลักของ M-Commerce

• Widespread availability of mobile devices - มีอุปกรณ์ที่สามารถเชื่อมต่อเข้าเครือข่ายจำนวนมาก และได้รับความนิยมอย่างแพร่หลาย
• No need for pc - ผู้คนต้องการใช้ pc น้อยลง
• Handset culture - วัฒนธรรมของคนรุ่นใหม่ที่เปลี่ยนแปลงไป
• Declining prices, increased functionalities - มีราคาถูกลง และมีประสิทธิภาพมากขึ้น
• Improvement of bandwidth - มีการพัฒนา bandwidth ที่รองรับได้ดีขึ้น เช่น 3G, 3.5G
• Centrio chip - มีการพัฒนา chip ให้สามารถทำงานได้ดีขึ้น เร็วขึ้น กินไฟน้อยลง
• Availability of internet access in automobile - สามารถเข้าถึงเครือข่ายได้ง่ายขึ้น
• Networks - เครือข่ายรองรับมากขึ้น เช่น  3G, 4G, Wi-Fi
• The service economy - มีการให้บริการผ่าน internet มากขึ้น
• Vendor's push - ผู้ผลิตมีการผลักดันให้มีการใช้มากขึ้น
• The Mobile workforce - แรงงานมีการเคลื่อนที่มากขึ้น

ตัวอย่าง Business Model ของ M-Commerce
Mobile Shopping, mobile Banking, Information based service, Mobhile Auction, Mobile Travel information and booking

Infrastructure ที่ใช้

• WAP (Wireless Application Protocol) - เพื่อสร้าง standard ให้กับการสื่อสารผ่านเครือข่าย
• Markup language - เช่น WML, XHTML
• Mobile Development - เช่น .NET compact, JAVA ME, Python
• Mobile Emulators - ตัวช่วยที่ทำให้โปรแกรมจากคอมพิวเตอร์สามารถใช้ได้กับอุปกรณ์ Mobile ได้
• Microbrowsers - เช่น Android, Safari, IE Mobile, Firefox Mobile
• HTML5 - เทคโนโลยีใหม่ที่ทำให้หน้าเว็บสามารถ update ตัวเองจากการพัฒนาเพิ่มเติมของ developer ได้

ตัวอย่างการทำ M-Commerce

• Mobile Banking ของ K-Bank
• iTunes, App Store ของ Apple

          ในช่วงนี้อาจารย์ได้เล่าถึงการทำ M-Commerce ของ Apple โดยเป็นการเน้นการขาย Content ผ่าน iTunes ซึ่งเปิดโอกาสให้ผู้อื่นเข้ามาช่วยพัฒนา Content ต่างๆ ได้ ทำให้ผู้พัฒนารายย่อยก็มีช่องทางในการขายสินค้าที่พัฒนาขึ้นมา รวมทั้ง Apple ก็ยังมี Content ที่สามารถตอบสนองความต้องการของลูกค้าได้อย่างดี เนื่องจากผู้พัฒนาก็เป็นผู้บริโภคเองด้วย และยังทำให้ Apple สามารถเปลี่ยนวิธีการบริโภคสินค้าประเภทเพลงได้ สามารถขายเพลงในราคาถูก และยังมีผู้ผลิต Accessories อีกจำนวนมากที่ผลิตให้กับ Apple เพียงอย่างเดียว ซึ่งการทำเช่นนี้เรียกว่า Ecosyystem ซึ่งทำให้ Apple มีการ Intergrate Supply Chain ได้ดีกว่าบริษัอื่น ทำให้ได้เปรียบในการแข่งขัน

• QR Code
• GPS
• ForuSquare
• GeoTagging

          หลังจากนี้เพื่อนก็ได้ออกมานำเสนอ IT Hype โดยวันนี้มี 3 เรื่อง ดังนี้

Mobile Robot
           เป็นหุ่นยนต์ที่มีโครงสร้างแตกต่างกันไปตามหน้าที่ที่ได้รับมอบหมาย ทำงานโดยการสั่งการของคน ซึ่งสามารถแบ่งประเภทตามเกณฑ์ต่างๆ ได้ดังนี้

          ตามการเคลื่อนที่ แบ่งเป็น
           1. Fixed Robot หรือหุ่นยนต์ที่ติดตั้งอยู่กับที่ จะมีโครงสร้างที่ใหญ่โต มีแหล่งจ่ายไฟจากภายนอกตัวหุ่นยนต์ เช่น หุ่นยนต์ในอุตสาหกรรมรถยนต์ หรือหุ่นยนต์ในวงการการแพทย์ เป็นต้น
          2. Mobile Robot หรือหุ่นยนต์ที่เคลื่อนไหวอิสระ มีขนาดเล็ก เคลื่อนที่ในแนวราบ เน้นการทำงานในสภาพภูมิประเทศที่ทุรกันดาร ปัจจุบันมีการพัฒนาให้มีการเดินเลียนแบบมนุษย์มากขึ้น

          ตามรูปลักษณ์ภายนอก แบ่งเป็น 6 รูปแบบ เช่น Humanoid, Android, Gynoid เป็นต้น หุ่นยนต์พวกนี้จะมีลักษณะหน้าตาคล้ายมนุย์

ประโยชน์ของMobile Robot

• ด้านการแพทย์ - เป็นแขนกลช่วยในการผ่าตัดที่ต้องการความละเอียดสูง โดยมีหมอเป็นคนควบคุม หรือใช้ช่วยในการจ่ายยา ทำให้เภสัชกรมีเวลาในการให้คำแนะนำมากขึ้น
• ด้านการวิจัย - ช่วยให้มนุษย์สามารถเก็บข้อมูลในที่ที่มนุษย์ไม่สามารถเข้าไปได้ เช่น ในปล่องภูเขาไฟ ใต้ทะเลลึก บนดาวอังคาร เป็นต้น
• ด้านงานอุตสาหกรรม - ทำให้การผลิตที่ต้องการความละเอียดสูง และต้องการความรวดเร็วในการผลิต
• ด้านความมั่นคง - เช่น เครื่องบินที่ใช้สอดแนมในการสงคราม
• ด้านความบันเทิง - เป็นสัตว์เลี้ยง ให้ความบันเทิง เป็นเพื่อนมนุษย์

ตัวอย่างของMobile Robot

• ASIMO ใช้ในการสำรวจดาวอังคาร
• Sticky Bot เป็นหุ่นยนต์ที่ติดกำแพง
• สังหาร ใช้ในการรบ หรือสำรวจใต้ทะเลเพื่อวางทุ่นระเบิด

Virtual Model
          เป็นการจำลองสภาพแวดล้อมที่สามารถตอบสนองผู้ใช้หลายคนได้พร้อมกันโดยผ่านเครือข่าย โดยมีลักษณะสำคัญดังนี้

• Share Space คนสามารถเข้าไปทำกิจกรรมได้พร้อมกันหลายคน
• Graphic User Interface มีการแสดงผลเพื่อให้ใช้งานได้ง่าย 
• Immediacy โต้ตอบได้ทันที
• Interactive สามารถเปลี่ยนแปลงข้อมูลที่ต้องการได้เอง
• Persistence สถานที่ในระบบยังมีอยู่ต่อไปเรื่อยๆ ถึงแม้จะไม่ได้เข้าระบบ
• Socialization ส่งเสริมให้เกิดการรวมกลุ่มกันเกิดเป็นสังคม

รูปแบบของ Virtual Model
          1. MMOPRG เป็นเกมส์อย่างหนึ่งที่ผู้เล่นสามารถเข้าไปเล่นพร้อมกันในเวลาเดียวกันได้ เหมือนอยู่ในโลกเดียวกัน และผู้เล่นยังสามารถเลือกบทบาทของตนเองตามต้องการได้ เช่น Warcraft, Raknarok เป็นต้น
          2. เว็บไซต์โลกเสมือน มีลักษณะคล้ายกับสังคมออนไลน์ แต่จะให้ผู้เล่นจำลองตัวเอง เน้นให้เข้ามาหาเพื่อนใหม่ เข้ามาอยู่เป็นชุมชน เช่น Clubpenquin.com, Secondlife.com
          3. เครือข่ายสังคมออนไลน์
          4. ร้านค้าเสมือนจริง
          5. การท่องเที่ยวเสมือนจริง คือ การจำลองสถานที่ต่างๆ เข้าไปในเวบไซต์ ของประเทศไทย เช่น Palace.thai.net

E-Book Reader
          เป็นอุปกรณ์ที่ใช้อ่านหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ ใช้แทนหนังสือที่เป็นกระดาษ โดยมีทั้งตัวอักษร ภาพนิ่ง ภาพเคลื่อนไหว และยังสามารถเก็บไฟล์ได้ในรูปต่างๆ จำนวนมาก เช่น JPG, MP3 เป็นต้น โดย e-book มีระบบแสดงผล 2 แบบคือ

• LCD เหมือนกับคอมพิวเตอร์ทั่วไป แต่จะทำให้สายตาล้าจากการอ่านมากๆ ได้ง่าย
• E Ink เป็นการแสดงผลที่เลียนแบบหมึกบนกระดาษ ทำให้มองเห็นภาพได้นานเหมือนการอ่านจากหนังสือจริง แต่ก็ต้องอาศัยแสงธรรมชาติในการอ่านเช่นเดียวกับหนังสือจริงด้วย

ข้อดี

• เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม
• เกิดห้องสมุดเคลื่อนที่
• สามารถพกพาหนังสือได้จำนวนมาก (เป็นพันๆ เล่ม)
• นักเขียนใหม่มีโอกาสแสดงผลงานได้ง่ายขึ้น

ข้อเสีย

• ยังใช้งานไม่แพร่หลาย ทำให้มีหัวข้อให้อ่านน้อย
• มีราคาสูง
• ยังอ่านภาษาไทยไม่ได้

ผลกระทบต่อธุรกิจอื่นๆ

• ธุรกิจสิ่งพิมพ์ ทำให้มีการบริโภคสิ่งพิมพ์ลดลง ทำให้ต้องปรับเปลี่ยนรูปแบบการทำธุรกิจ
• การศึกษา ทำให้นักเรียนอยากอ่านหนังสือมากขึ้น ประหยัดค่าใช้จ่ายในการซื้อตำราเรียน อาจารย์สามารถทำสื่อการสอนได้รวดเร็วและแก้ไขง่ายยิ่งขึ้น แต่ก็ยังมีราคาสูง จึงต้องการการสนับสนุนจากสถาบันการศึกษา
• สิ่งแวดล้อม ใช้ต้นไม้ลดลง ทำให้สามารถช่วยลดโลกร้อนได้